Người dân xã Võ Miếu tự đầu tư mua thiết bị chế biến chè tiết kiệm chi phí sản xuất

Chúng tôi đến thăm hộ ông Lê Văn Thành ở khu Thanh Hà – xã Võ Miếu, đây là một trong những hộ làm giàu từ cây chè. Vừa giới thiệu cho chúng tôi về cách chế biến chè, ông Thành chia sẻ: “Ban đầu kinh tế gia đình vô cùng khó khăn. Qua học hỏi, gia đình tôi quyết định chuyển đổi giống cây trồng đầu tư toàn bộ diện tích đất trồng cây lương thực ngắn ngày chuyển sang trồng giống chè chất lượng cao như: LDP1, LDP2, PH1, Bát Tiên, DT95. Hiện nay gia đình tôi đang áp dụng sản xuất chè theo tiêu chuẩn VietGAP, khép kín từ khâu trồng, chăm sóc, thu hái đến chế biến nên có thể kiểm soát được chất lượng chè, đáp ứng được yêu cầu của khách hàng, sản phẩm làm ra đến đâu tiêu thụ hết đến đó. Bình quân mỗi năm gia đình cung cấp cho thị trường khoảng 25 tấn chè khô, trong đó có 5 tấn chè chất lượng cao”.

Trực tiếp tham quan các công đoạn chế biến, chúng tôi thấy 2 máy  vò, 3 máy quay, 1 máy sàng chè  hoạt động liên tục, chưa hết mẻ đã có khách đến lấy hàng. Chỉ tay vào máy hút chân đóng gói chè ông Thành khẳng định: “Ngoài cân buôn cho khách hàng lấy số lượng lớn, gia đình tôi còn đóng gói bán lẻ các loại chè xanh đặc sản cho các khách hàng có nhu cầu mua sử dụng trong gia đình hoặc mang làm quà biếu, sản phẩm có bao bì nhãn mác, xuất xứ rõ ràng”.

Xã Võ Miếu có 22 khu dân cư, tổng diện tích tự nhiên 4.849,5ha, dân số 12.765 người/3.016 hộ, trong đó người Mường chiếm 45,7%, người Kinh chiếm 48,8%, còn lại là người Dao và các dân tộc khác. Là xã đông dân cư thứ hai của huyện, từ trước đến nay, nguồn thu của người dân trong xã vẫn chủ yếu từ sản xuất nông, lâm nghiệp. Xác định việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế đúng hướng sẽ tạo bước đột phá về phát triển kinh tế, Đảng bộ, chính quyền xã đã chủ động đề ra các giải pháp để phát triển, trong đó chú trọng nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm nông lâm nghiệp đáp ứng nhu cầu thị trường, từng bước hướng tới tạo vùng sản xuất hàng hóa tập trung. Để làm được điều đó, xã đã tuyên truyền, vận động nhân dân nâng cao nhận thức, thay đổi tập quán canh tác, trong đó tập trung chuyển đổi diện tích những cây trồng cho năng suất thấp sang trồng các giống chè cho năng suất cao. Trước năm 2001, diện tích chè ở Võ Miếu mới có hơn 100 ha, chủ yếu là chè giống cũ, năng suất thấp nhưng từ khi cây chè được xác định là cây xóa đói giảm nghèo và mở ra cơ hội làm giàu cho nhiều hộ dân thì diện tích chè trong xã đã tăng lên nhanh chóng. Hiện nay, với 312 ha chè, trong đó có 271 ha đã cho thu hoạch, xã Võ Miếu trở thành một trong những xã có diện tích chè lớn của huyện Thanh Sơn.

Ông Hà Văn Thạo - Chủ tịch UBND xã Võ Miếu cho biết: “Trong cơ cấu kinh tế của xã, nông lâm nghiệp chiếm khoảng 94%, còn lại là thương mại - dịch vụ. Để phát triển kinh tế theo hướng bền vững, Đảng ủy, UBND xã đã đưa vào thực hiện sản xuất chè theo hướng an toàn gắn với xây dựng thương hiệu sản phẩm, tuyên truyền vận động nhân dân đầu tư trồng mới, mở rộng diện tích chè, cải tạo thay thế các giống chè cũ năng suất, chất lượng thấp bằng các giống chè mới chất lượng cao như: LDP1, LDP2, PH1 và một số giống chè lai đặc sản như: Kim Tuyên, Bát Tiên, DT95... đẩy mạnh áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất để nâng cao năng suất, sản lượng chè. Hiện nay, các gia đình trồng và sản xuất chè trên địa bàn xã và Câu lạc bộ sinh kế cộng đồng xã đã tự xây dựng thương hiệu chè theo hình thức sản xuất chè sạch, an toàn... góp phần lớn trong việc nâng cao thu nhập và giải quyết việc làm cho lao động địa phương”.

Trong vòng 10 năm qua, nhân dân trong xã Võ Miếu đã tiến hành cải tạo thay thế trên 100 ha chè giống trung du cũ bằng các giống chè lai, mỗi năm trồng mới 10-15 ha chè trên các diện tích đã được quy hoạch. Nhiều đồi chè nhờ chăm sóc tốt đã cho năng suất cao gấp 1,5-2 lần so với trước, cá biệt có nơi đạt 20-25 tấn/ha. Đặc biệt năm 2010 được sự hỗ trợ của Dự án sản xuất chè an toàn do Bộ NN&PTNT làm chủ đầu tư, nhiều hộ trồng chè đã tích cực tham gia quy trình trồng, chăm sóc và chế biến chè theo tiêu chuẩn VietGAP với diện tích thí điểm ban đầu là 30 ha. Sau khi được cán bộ Cục Bảo vệ thực vật Trung ương, Chi cục Bảo vệ thực vật tỉnh, Trạm Bảo vệ thực vật huyện hướng dẫn kỹ thuật trồng, chăm bón, phun thuốc bảo vệ thực vật và chế biến sau thu hoạch... chè Võ Miếu đã được các khách hàng gần xa tìm đến. Thông qua dự án người dân được hỗ trợ làm đường giao thông vào vùng chè, xây dựng hệ thống bơm tưới chè và nhà máy chế biến công suất 2,5-3 tấn chè tươi/ngày... với tổng giá trị đầu tư hơn 15 tỷ đồng. Từ hiệu quả mô hình 30ha chè an toàn ban đầu đến nay đã lan rộng ra nhiều khu dân cư trong xã, người dân ở đây đã có sự thay đổi rõ nét cả về tư duy và phương thức canh tác; trong chế biến cũng đã từng bước thay thế các thiết bị thủ công lạc hậu, không đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm bằng các thiết bị chế biến mới. Năm 2015, mặc dù ảnh hưởng của thời tiết diễn biến thất thường từ đầu vụ, cây chè sinh trưởng và phát triển kém hơn so với các năm trước, nhưng năng suất chè bình quân của xã vẫn đạt 11,2 tấn/ha, sản lượng ước đạt 3.035 tấn. Ngoài diện tích trồng chè, xã đã vận động nhân dân phát triển mô hình kinh tế tổng hợp nuôi trâu, bò, lợn, gà ri, trồng sơn và cấy đủ 100% diện tích lúa, trong đó lúa lai chiếm hơn 70%. Người dân tích cực áp dụng các tiến bộ như gieo cấy thâm canh cải tiến (SRI), giàn sạ, đưa máy móc vào làm đất, thu hoạch sản phẩm.

Do làm  tốt công tác chuyển dịch cơ cấu kinh tế nên từ một xã có số hộ nghèo cao, đến nay thu nhập bình quân đạt trên 18 triệu đồng/người/tháng; tỷ lệ hộ nghèo giảm xuống còn 10,5%, hộ cận nghèo chỉ chiếm 7,9%. Toàn xã có 2.100 hộ đạt gia đình văn hóa, chiếm 70%; 100% số hộ được sử dụng điện lưới quốc gia... Có điều kiện kinh tế, các gia đình tập trung đầu tư cho con em học hành, xây dựng nhà cửa, ủng hộ khu dân cư, xã trong việc làm đường giao thông nông thôn, xây dựng nhà văn hoá...

Võ Miếu hôm nay đã thay da đổi thịt, nhịp sống mới ở vùng đất nông thôn miền núi đang khởi sắc nhờ sự đổi mới trong cách nghĩ, cách làm của đội ngũ lãnh đạo xã và sự bắt nhịp kịp thời của người dân theo nhu cầu thị trường góp phần đảm bảo an sinh xã hội, an ninh trật tự được giữ vững tạo nền tảng vững chắc để xã Võ Miếu vươn lên phát triển bền vững và sớm hoàn thành Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới theo đúng lộ trình.