Hiện trên địa bàn tỉnh, việc thực hiện xây dựng cánh đồng mẫu lớn đang được xây dựng tại các huyện Cẩm Khê, Lâm Thao và Thanh Ba. Sau vài năm triển khai, những cánh đồng mẫu lớn được xây dựng đã và đang mang lại nhiều lợi ích cho người nông dân, người dân đã thấy được những hiệu quả mà cánh đồng mẫu lớn mang lại và tạo cho họ tâm lý hăng say triển khai xây dựng thêm nhiều cánh đồng lớn nữa.

Tại huyện Thanh Ba, mô hình cánh đầu mẫu lớn đã được triển khai khoảng 3 – 4 vụ và đang cho thấy nhiều tín hiệu tích cực. Đây là một trong những giải pháp quan trọng, lâu dài để đưa sản xuất nông nghiệp  phát triển ổn định, bền vững theo hướng sản xuất hàng hóa; góp phần tái cơ cấu ngành nông nghiệp. Việc xây dựng cánh đồng mẫu lớn được khá đông bà con nông dân tham gia vì mang lại những hiệu quả rõ ràng, dần bỏ thói quen làm ruộng lạc hậu, manh mún như trước kia, giúp người nông dân thuận tiện trong khâu chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh, sử dụng máy móc trong sản xuất; giảm chi phí đầu vào...

Vẫn còn đọng những giọt mồ hôi sau khi thu những bao lúa từ ngoài đồng về nhà, gương mặt không giấu được niềm vui, ông Vi Văn Thắng ở xã Đông Thành, huyện Thanh Ba hồ hởi tâm sự: Năm nay là năm đầu tiên tôi tham gia mô hình cánh đồng mẫu lớn, thấy kết quả cũng khá khả quan. Lúc đầu tôi cũng đắn đo vì chưa muốn thực hiện dồn điền đổi thửa, nhưng nay thấy kết quả kinh tế như thế này thì tôi đã an tâm nhiều. Tham gia cánh đồng mẫu lớn, bà con cùng gieo cấy trong vòng 2 – 3 ngày, cùng gieo một giống lúa nên chăm sóc cũng khá thuận tiện. Khi làm cỏ, phun thuốc thì cả làng cùng làm vừa vui, vừa tránh được việc sâu bọ từ ruộng này tràn sang ruộng khác như trước kia nên dù là vụ mùa nhưng năng suất cũng vẫn khá hơn so với mọi năm.

Mô hình cánh đồng mẫu lớn cũng là một trong những giải pháp thuận lợi trong chuyển đổi cơ cấu sản xuất  để xây dựng nông thôn mới. Đặc biệt việc lựa chọn giống phù hợp, áp dụng nghiêm các yêu cầu kỹ thuật sẽ mang lại hiệu quả kinh tế cao hơn so với phương thức canh tác cũ. Ông Nguyễn Đăng Điền, ở xã Đỗ Sơn, huyện Thanh Ba cho biết: Trước kia, việc làm ruộng chủ yếu vẫn là mạnh nhà ai nhà nấy làm, người cấy sớm, người cấy muộn, nhà thì phun thuốc bảo vệ thực vật, nhà thì không nên việc sâu, bướm từ ruộng này lại chuyển sang ruộng khác làm cho giảm năng suất cây trồng. Không chỉ vậy, nhiều khi muốn thuê máy cày, máy bừa để làm đất cũng khó vì diện tích nhỏ nên các phương tiện, máy móc đi vào cũng gặp nhiều khó khăn. Bây giờ theo mô hình cánh đồng mẫu lớn, gần như các hộ đều cùng đồng ý thuê máy móc nên vừa giảm được chi phí thuê, giảm được thời gian làm đất, gieo trồng đúng lịch.

Cùng với việc triển khai xây dựng cánh đồng mẫu lớn, người nông dân đã cơ bản thay đổi tập quán canh tác cũ, chuyển sang áp dụng các tiến bộ kỹ thuật, biện pháp canh tác mới, nâng cao trình độ kỹ thuật thâm canh góp phần tăng năng suất, sản lượng, tăng giá trị và hiệu quả trên một đơn vị diện tích; bước đầu hình thành các tổ hợp tác, hợp tác xã dịch vụ thực hiện các khâu dịch vụ cho sản xuất: Cung ứng vật tư, làm đất, phòng trừ sâu bệnh...

Tuy nhiên, bên cạnh những hiệu quả đạt được thì vẫn còn những tồn tại như: số lượng hộ tham gia mô hình quá lớn (tối thiểu cũng khoảng 70 – 80 hộ/ mô hình, cá biệt có những mô hình lên đến 300 – 400 hộ); việc sử dụng cơ giới hóa hiệu quả chưa cao; hệ thống giao thông nội đồng, thủy lợi phục vụ cho tưới, tiêu còn chưa đáp ứng; sản phẩm đầu ra chưa được thu mua... Theo ông Lê Xuân Dung, Trạm trưởng trạm Khuyến nông huyện đánh giá: Việc có quá nhiều hộ cùng tham gia mô hình khiến cho việc chỉ đạo gặp khá nhiều khó khăn, nhất là trong khâu chăm sóc và phòng trừ sâu bệnh, có một số bà con không tuân thủ đúng các yêu cầu kỹ thuật như bón đủ lượng phân, bón lót, bón thúc đúng thời gian nên làm giảm năng suất cây trồng... Những điều đó vô hình chung đã làm giảm hiệu quả mà mô hình cánh đồng mẫu mang lại.

Để mô hình cánh đồng mẫu lớn thực sự mang lại hiệu quả kinh tế cao, tạo tiền đề nhân rộng  thì các địa phương cần nỗ lực thực hiện việc dồn điền đổi thửa; đẩy mạnh việc áp dụng tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất; tăng cường công tác tuyên truyền tới mọi người dân để họ hiểu ý nghĩa to lớn của việc xây dựng cánh đồng mẫu lớn để thực hiện có hiệu quả công tác dồn điền, đổi thửa.